Verslag JoB-dag over drugspreventie

02 feb Verslag JoB-dag over drugspreventie

Verslag van de JoB-dag van 27 april 2004 te Brugge die handelde over drugspreventie.

Decock André

2/2004

Om vervoerproblemen te besparen en ook omdat we een interessant voorstel kregen in het Grootseminarie te Brugge was de plaats van afspraak niet Sijsele maar onmiddellijk het Grootseminarie waar we alle faciliteiten kregen die we ook zouden gekregen hebben in Sijsele, waar mijn eerste eenheid, het 51 Bn Log, nu onderdak heeft gekregen.
Mijn legerdienst situeerde zich in 1972-1973 te Herzogenrath.
Administratief hingen we af van de Kazerne Hitfeld te Aken, waar het 51 Bn Log zijn thuisbasis had.
1972-1973 was een onderbreking van mijn studies aan het Grootseminarie te Brugge na mijn 2 jaar filosofie en voor mijn 4 jaar theologie.
Eigenaardig hoe die twee gegevens nu samen terugkwamen hier op onze JoB-dag.
We waren weer met veel. Een nieuw record denk ik. Het vorige record werd gebroken, denk ik, in Sijsele jawel, een paar jaar geleden. Het zal wel niets met mijn “roots” te maken hebben, maar wellicht met het thema. Toen kwam de politiecommissaris van Brugge spreken over hooliganisme en brachten we nadien een bezoek aan de installaties van Club Brugge.
Nu kwam een wijkagent en preventiewerker spreken over drugs en was er een bezoek voorzien aan het seminarie.
Of de twee nu met elkaar te maken hebben weet ik niet zo direct. Maar in mijn openingsbezinning deed ik toch een poging om één en ander aan te halen dat toch wel tot nadenken stemt.

Beste JoB-mensen,

Vorige week had ik een eigenaardig gevoel toen ik hier binnenkwam.
Het was even wennen aan de veranderde ruimtes van 33 jaar geleden toen ik hier voor het eerst kwam neuzen. Er is veel hetzelfde gebleven en er is ook veel veranderd. In deze ruimte hier kwamen we niet zoveel. Enkel voor een paar lessen waarbij lichtbeelden werden getoond. Hiernaast waar jullie ontvangen werden was onze turnzaal en werden we gedoopt door de tweedejaars. En een beetje verder kregen we les in filosofie, psychologie, de schrift. Al die lokalen hebben een ander doel gekregen. En hierboven waren onze kamers. Nu verhuurd aan het Europacollege.

Nu 33 jaar later is er veel veranderd. We waren hier toen met een 100-tal seminaristen verspreid over 6 jaar om ons voor te bereiden om priester te worden. Nu zijn er 10 keer minder.

Toen hoorden we niet veel spreken over drugs; om even het thema van vandaag erbij te betrekken. Er waren toen waarschijnlijk nog niet veel druggebruikers, nu zijn er wellicht 10 keer méér.
Heeft het ene met het andere te maken? Misschien wel, misschien niet.
10 keer minder seminaristen, 10 keer meer druggebruikers.
Zou het niet kunnen zijn dat mensen steeds op zoek zijn naar de zin van hun leven, op zoek naar levensvervulling, op zoek naar diep geluk. De mens blijft een onrustige zoeker toen en nu.
En wellicht is het zo dat vroeger veel meer mensen dan nu, dat geluk zochten en vonden in hun geloof, in hun diepste kern.
En wellicht is het ook zo dat er nu veel meer mensen dan toen, dat geluk zoeken en menen te vinden in drugs, die hun een zalig gevoel geven, voor even toch. Ze zoeken het daar omdat ze het niet meer vinden in hun geloof, in hun diepste kern. Het leven is er niet gemakkelijker op geworden met veel paradoxen:

We hebben nu bredere wegen, maar een smallere kijk.
We kopen méér, maar genieten minder.
We hebben grotere huizen en kleinere families,
méér wetenschap, maar minder oordeelsvermogen,
méér experts, maar meer problemen,
méér medicijnen, maar minder welzijn.
We hebben jaren aan ons leven toegevoegd,
maar geen leven aan onze jaren.
We zijn heen en weer geweest naar de maan,
maar hebben moeite om de straat over te steken
om de buren te ontmoeten.
We hebben de dingen groter aangepakt, niet beter.
We schrijven meer, maar leren minder.
We plannen meer, maar bereiken minder.
We leerden ons te haasten, niet om te wachten.
We bouwden meer computers om meer informatie op te slaan,
om meer kopieën te maken dan ooit tevoren,
maar we communiceren minder en minder.

Dit is de tijd van de snelle hap en de trage vertering,
van grote mensen met een klein karakter,
van een leuk huis, maar een gebroken thuis.
Dit is de tijd van de snelle trips, de wegwerpmoraal,
de one night stands, en de pillen die alles voor je doen.

Het is een tijd waarin alles in het uitstalraam ligt,
en niet in de voorraadkamer.

Het leven is er inderdaad niet gemakkelijker op geworden. We moeten al maar meer, we willen al maar meer. Er wordt toch zo veel van ons verwacht, thuis, op het werk, in onze maatschappij.
We moeten er eens uit zijn. Uit gaan eten. Uitgaan, ontspannen.
Uitgaan in het uitgaansmilieu.
Zelfs jongeren moeten er ook regelmatig uit zijn. Meer dan vroeger. Er wordt immers ook nu meer van hen verwacht op school, in de maatschappij.
Het uitgangsmilieu speelt daar op in en in dat milieu handige verkopers die je voorspiegelen dat je gelukkig of gelukkiger wordt als je rookt, als je drinkt, als je gebruikt.
Vroeger zei men dat godsdienst “opium” was voor het volk. En dat zal voor sommigen ook wel zo geweest zijn. Zoethoudertjes zei men ook.

Gelukkig is dat bijna verleden tijd. Minder gelukkig is dat men nu andere zoethoudertjes aanpraat… maar daar weet ik veel te weinig over.
Jullie trouwens ook niet, dacht ik.
Daarom hebben we iemand uitgenodigd die het zou moeten kunnen weten.
Thierry Snauwaert, graag aan u het woord.

Thierry Snauwaert, onze spreker, had alles deftig voorbereid en dankzij de vernieuwde installatie in het Grootseminarie konden we via power-point projectie zijn uiteenzetting heel goed volgen. Op enkele tafels lag er ook ‘didactisch materiaal’.

Als wijkagent in de politiezone Damme/Knokke-Heist mag hij ook aan preventiewerk doen in het basisonderwijs.
Bedoeling is het weerbaar maken van jongeren als ze ouder worden.
Hij spreekt niet graag over soft en hard-drugs omdat de grens nogal door elkaar loopt.

Drugspreventie is een zaak van iedereen

Een druggebruiker van bv. 18 jaar heeft meestal ook problemen op school.
Als die het ganse weekend uitgaat en gebruikt is hij meestal afwezig op maandag en wellicht ook op dinsdag.
Velen zijn dan ook betrokken partij: ouders, dokters, apothekers, sportclubs, scholen, werkgevers, politie. Je moet er geen tekeningetje bij maken.
Drugspreventie is wel degelijk een zaak waar iedereen bij betrokken is.
Wetende ook dat België de draaischijf is voor XTC. Een twijfelbare eer, als je het mij vraagt.

De drugsproblematiek van producent naar gebruiker

Bovenaan heb je een grote groep producenten en onderaan een grote groep verbruikers.
De producenten zijn de boeren. Voor cocaïne bijvoorbeeld zijn dat de boeren uit Peru, Bolivië en Columbia. De meestal arme boeren moeten leven van hun productie. De cocaïne wordt bij hen opgehaald door distributeurs, die al wat meer verdienen, maar met minder zijn en in labo’s verwerkt.
Enkele organisatoren, noem ze maar gerust drugsbaronnen, die vooral in Columbia opereren, verdienen het grootste geld op de rug van zowel de boeren bovenaan als op die van de toxicomanen onderaan. Tussen organisator en druggebruiker heb je natuurlijk nog de groot- en kleinhandel die elk zijn graantje wil meepikken.

Risico’s bij gebruik van drugs

• De onnatuurlijke toestand.
• De samenstelling van het product (soms met zand en glas!)
• Niemand is immuun (een vergelijkend voorbeeld is een gewone sigaret)
• Verschil bij uitwerking:
– van persoon tot persoon (zoals bij alcohol bijvoorbeeld)
– van product tot product (een jointje of een spuit bv.)
– volgens de periodiciteit (soms, in ’t weekend, gans het weekend, elke dag)
– volgens de manier van opnemen
• Moeilijke controle

Waarom gebruiken jongeren drugs?

• Ontwikkeling van de maatschappij (in sommige gezinnen zijn de ouders veel weg en kunnen jongeren moeilijk praten thuis)
• Ontvluchten van de werkelijkheid
• Invloed van de omgeving
• Eigen aan de leeftijd
• Nieuwsgierigheid
• Ageren tegen de opvoeding
• Nieuwigheden
• Gemakkelijk te verkrijgen ( er zitten overal drugs, in elke school, in elke dancing!)
• Honderden redenen…

Gevolgen van het druggebruik

Ten opzichte van de persoon:
– geestelijk: de drang om te gebruiken blijft
– lichamelijk: – tolerantie
– onthoudingsverschijnselen (kater)

Psychosociale gevolgen:
– het preocupatiesyndroom
– het toedieningsyndroom
– het verheimelijkingsyndroom
– het herkenningsyndroom

Het verloop van het druggebruik

Het begint gewoon met de kennismaking. Die basis wordt steeds groter. 1 op 3 jongeren heeft vόόr zijn 18de ooit gebruikt. Na de kennismaking volgt het experimenteren. Dan heb je het regelmatig gebruik, het overmatig gebruik en daarna de verslaving.

De producten

A. Verdovende middelen

1. Pijnstillers.

• Opium.
Opium wordt vooral geproduceerd in India (legaal) en illegaal in Pakistan, Afghanistan, de groene driehoek van Thailand, Birma, Laos, China.
Opium komt van papavers en wordt met een mes afgeschraapt en verwerkt tot opiumbroden.
Opium wordt gerookt en geeft een gelukzalig, moe gevoel. Je hebt geen honger meer en ook geen pijn.
Het gevaar is de tolerantie.
Je moet vlugger na elkaar gebruiken.
Een gewoon gebruiker gebruikt 4 tot 7 keer per dag. Een overmatig gebruiker 20 tot 30 keer en een verslaafde 60 tot 70 keer.
Sommige verslaafden, zoals we konden zien op het scherm, zijn uitgemergeld. De maanzaadjes van de opiumplant worden gebruikt om thee te maken.
• Morfine
Wordt legaal aangemaakt op basis van opium.
• Heroïne
Wordt illegaal aangemaakt op basis van opium.
We kregen heel veel verschillende verpakkingsmiddelen te zien.
Plastiekzakjes, ‘enveloppen’, parfumstaaltjes, rietjes, zilverpapier…
Er is een groot verschil in kwaliteit en prijs.
Heroïne 1,2,3 en 4. 4 is de beste en kost € 100 per gram.
Je kan heroïne snuiven (ook chinezen genoemd) en ook injecteren.
Het injecteren gebeurt meestal in de arm (in de winter) in de zomer in de voeten.
Om te injecteren heb je een lepel nodig (sommigen gebruiken een doorgesneden colablikje). Heroïne wordt ook afgelengd met citroensap of in watte gedrenkt. Het summum van genot noemen de gebruikers de “fles” , dit is een orgasme over gans het lichaam. Dit kan je maximaal maar 3 keer meemaken. We kregen beelden te zien van volledig ontstoken (doorstoken) armen.
• Codeïne (o.a. te vinden in hoestsiroop)
• Methadon
Is heel goedkoop, maar heeft altijd hetzelfde effect, is ook altijd hetzelfde. Dat is het verschil met heroïne die nooit hetzelfde is.
• Fentanil (gelijkt op heroïne 4)
• Palfium
• GHB

2. Slaap- en kalmeermiddelen.
Kennen we allemaal. Ook alcohol valt hieronder

B. Stimulerende middelen

Deze middelen worden gebruikt tegen honger en vermoeidheid (bv. om 3 dagen na elkaar te kunnen uitgaan) en ook tegen slechte stemming en humeur.
• Amfetamines
Speed valt daaronder.
Amfetamines worden ook gebruikt door mannequins!
• Cocaïne
Het is mogelijk om 2 jaar cocaïne te gebruiken zonder verslaving.
Cocaïne komt van de cocaplant (te vergelijken met laurierbladen)
Cocaïne wordt ook op verschillende manieren gebruikt.
Op een koekje, inspuiten, en opsnuiven.
Eerst fijn kappen met een mesje (sommigen gebruiken daarvoor telefoonkaarten of hun identiteitskaart. Daarna trekken ze het in lijntjes om op te snuiven. Je hebt ongeveer 2 gram nodig per week.
• Crack
Werkt al verslavend na 3 à 4 weken.
Is sterker dan cocaïne, werkt na 5 à 10 seconden en duurt 5 à 10 minuten. Je hebt 10 gram per week nodig en is even duur als 2 gram cocaïne.
Crack is meer gecommercialiseerd en wordt gerookt met speciale pijpjes.
• Ice
Dit product wordt niet veel gevonden in België.
Na éénmalig gebruik ben je direct verslaafd!
De roes duurt 14 uur.
Daarna ben je zeer agressief en voel je ook geen pijn.
• Khat (niet in België)
• Cafeïne (kennen we allemaal)
• Nicotine (kennen we eveneens)

C. De stimulerende met een hallucinogeen effect

• XTC
Elke tablet is anders met een andere naam volgens het symbool.
Op het scherm kregen we 99 verschillende tabletten te zien.
XTC wordt veel gebruikt in megadancings.
Bij gebruik word je warmer. Het kan gaan tot 42°. Zo ga je ook gemakkelijker uit de kleren. Op het einde vind je zelfs iedereen sympathiek.
XTC wordt nooit gebruikt met alcohol, maar vraagt wel veel suikers. Vandaar dat er liters limonade en cola gedronken worden.
Als ouder ben je dan zogezegd gerust omdat kindlief geen alcohol drinkt en dus zonder probleem de auto mee krijgt!
• PCP wordt genomen volgens het lichaamsgewicht.

D. De verdovende middelen met hallucinogeen effect

• Snuifmiddelen (lijm, tippex, alcoholstiften, enz.)
• Pop’rs

E. De hallucinogenen

• Cannabis
De productie vind je vooral in Pakistan, Afghanistan, Nepal, Thailand, Tanzanië, Nigeria, Ivoorkust, Marokko.
Cannabis wordt gekweekt in serres.
Marihuana is gedroogde cannabis en wordt gerookt als een jointje.
Een gewoon sigarettenblaadje, wat tabak en een mondstukje, meer heb je niet nodig. Er zijn zelfs speciale “boekjes” te koop in de handel. Voor een “stoomboot” heb je een WC-rolletje nodig.
Hasj wordt gerookt met een pijp en is vacuüm verpakt om drugshonden te misleiden.
• LSD
Gebruikers slaan de zintuigen door elkaar. Ze voelen kleuren en ruiken muziek. Ze denken dat ze kunnen vliegen.
Het grote gevaar zijn de flashbacks !!
Dagen, maanden later kunnen ze hun trip herbeleven.
Als een buschauffeur, camionbestuurder of een gewone autobestuurder zijn trip opnieuw beleeft is er een groot gevaar voor accidenten.
Gebruikers zijn zeer vindingrijk. LSD werd zelfs eens verwerkt in inkt. Men ontdekte het toen een gevangene raar deed. Hij at stukjes brief op.
• Psylocibines
Dat zijn paddestoelen. Je kan ze kweken op je kamer, van gedroogde paddestoelen kan je thee maken.
• PCP
• Ketamine
• Mescaline-Peyote

F. Ecodrugs

Best gekend onder de vorm van pepdrankjes zoals Red Bull (is gelijk aan 22 tassen sterke koffie, volgens de spreker, als ik het goed gehoord heb)
Black Booster, Flying Horse,…allemaal Energy Drink’s speciaal ontwikkeld voor de momenten waarop u meer moet presteren…

De preventie: Hoe omgaan met het probleem?

1. Bij jongeren die (nog) niet gebruiken

– hoe gaan we zelf om met drugs (zoals pilletjes, drank…)
– begrip voor de problemen met jongeren
– tweerichtingscommunicatie
– preventie zonder over drugs te spreken
Iets doen aan de oorzaken:
* leer tevreden zijn met je eigen lichaam
* leer je je goed te voelen in je vel
* positieve complimentjes geven i.p.v. pesten
* assertief neen leren zeggen
MEGA = Mijn Eigen Goed Antwoord
Een lespakket met onder andere persoonlijke veiligheidsoefening, gevolgen van misbruik of gebruik van genotsmiddelen, stress de baas kunnen zonder drugs te nemen, oplossen van misverstanden, inschatten van ruzie, beslissen en risico’s nemen, alternatieven voor druggebruik.
Mijn eigen goed antwoord, door aan die jongeren in elk geval geen producten te tonen, ook geen foto’s of afbeeldingen, ook geen beelden of beschrijving van de producten. Dus zeker niet zoals wij het gekregen hebben vandaag!
Mijn eigen goed antwoord door echt te houden van je kinderen en toch ook een beetje bang te zijn voor morgen.

2. Bij een eerste gebruik

– de eerste tekenen vroeg herkennen
– zoeken waarom hij gebruikt en niet direct op zijn kop zitten
– toon dat je ermee begaan bent door de vriendenkring en het geldgebruik in
de gaten te houden, en geef vooral vertrouwen, dat is heel belangrijk.
– bij het aantreffen onder invloed goed kijken wat en hoeveel, de huisdokter
erbij halen en niet onmiddellijk reclameren.

3. Bij verslaving

– er is een weg terug en wees daarvan overtuigd!
– niet alleen oplossen maar contact zoeken met bevoegde instanties
allerhande: vb. anoniem bellen naar de druglijn 078/15.10.20. of contact
nemen met de sleutel
– hulp van zijn omgeving, vrienden, kennissenkring, school of werkomgeving,
sportclub enz.

Intussen was het bijna tijd om te gaan eten. Onze spraakwaterval had het ook door. Van één zaak waren we zeker: waar het hart van vol is loopt de mond van over. Het deed ons echt deugd om te voelen dat Thierry echt begaan is met de jongeren. Een daverend applaus was dan ook onze oprechte dank.
We hadden nog even de tijd voor een paar vragen.
Enkele antwoorden op vragen heb ik al verwerkt in bovenstaand geheel. Er ontstond een boeiend gesprek over gedoog beleid, over het legaliseren zoals met alcohol. Pijnlijk was wel te moeten vernemen dat eens de verslaving heel diep zit, dat het voor de ouders een hel kan zijn omdat de verslaafde tot alles in staat is om maar aan geld te geraken om zijn drugs te kopen. En ook dat de agressiviteit (als gevolg van een bepaald soort druggebruik) heel groot kan zijn. Een reden te meer om nog attenter te zijn, om nog meer aan preventie te doen, om zelf anders te gaan leven.